Ahmet Hamdi Tanpınar

23 Haziran 1901 yılında, İstanbul`un Şehzadebaşı semtinde doğdu. Babası devletin çeşitli liva ve vilayetlerinde kadılık yapan, Antalya kadılığından emekli Hüseyin Fikri Efendidir. Ahmet Hamdi`nin çocukluğu, babasının kadılığı nedeniyle Ergani Madeni, Siirt, Kerkük ve Antalya`da geçti. Ravza-i Maarif İptidai Mektebi`nde başladığı tahsiline Sinop ve Siirt rüştiyelerinde devam etti. Siirt`te, Katolik Dominicain misyonerlerinin idare ettiği Fransız mektebinde bir yıl kadar okudu. 1918 yılında İstanbul`a gelen Ahmet Hamdi, Baytar mektebinde yatılı öğrenci olarak yüksek öğrenimine başladı. Fakat bir yıl sonra 1919`da Edebiyat Fakültesine kaydoldu. 1923 yılında Fakülteyi bitirdi. Bir çok lisede Edebiyat öğretmenlikleri yaptı. 1933 yılında Ahmet Haşim`in ölümü üzerine boşalan Güzel Sanatlar Akademisi`ndeki Sanat Tarihi Kürsüsünde Estetik ve Mitoloji dersleri verdi; Üsküdar Amerikan Koleji`nde de Edebiyat  dersleri okuttu. 1939 yılında, Tanzimat`ın yüzüncü yılı sebebiyle, o zamana kadar bir bitin halinde verilen Türk Edebiyatı derslerinin, Edebiyat Fakültesinde açılacak yeni bir kürsü tarafından, yeni Türk Edebiyatı devresinin ayrıca tedrisi uygun görülmüştü. Böylece Yeni Türk Edebiyatı Kürsüsünün ilk profesörü olarak Ahmet Hamdi Tanpınar uygun görüldü(1939). 1943-1946 yılları arasında TBMM`nin 6. devresinde Maraş Milletvekili olarak parlamentoya grdi. 1946-1948 yıllarında Milli Eğitim Bakanlığı`nda müfettiş olarak görev aldı. 1948`de Güzel Sanatlar Akademisinde estetik dersleri verdi. 1949`da, Edebiyat Fakültesindeki profesörlük görevine yeniden döndü. 1953 yılında altı ay, 1955`de üç hafta(filoloji kongresi sebebiyle), 1959`da bir yıl kalmak üzere ü defa yurt dışına çıkan Ahmed Hamdi Tanpınar, bu sürelerin büyük bir kısmını Paris`te geçirdi. Bu arada Fransa`nın diğer şehirleriyle Belçika, Hollanda, İngiltere, İspanya, Portekiz, İtalya ve İsviçre`yi de kısa sürelerle tanımak imkanı buldu.  ESERLERİ: ŞİİR: Şiirler, İstanbul Yeditepe,  1961 (yb İst. Yapı Kredi, 1999); Bütün Şiirleri, (önceki kitabındakilerle bunun dışında kalanlar) İst. Degâh, 1976. ÖYKÜ: Abdullah Efendi`nin Rüyaları, İst. Ahmet Halit, 1943; Yaz Yağmuru İst. Varlık, 1955; Hikayeler, (önceki iki kitapta olanlarla bunların dışında kalanlar) İst. Dergah, 1983; ROMAN: Huzur, İst. Remzi, 1949 (eleştirel basım İst. Yapı Kredi 2000); Saatleri Ayarlama Enstitüsü, İst. Remzi, 1961; Sahnenin Dışındakiler, İst. Büyük Kitaplık, 1973; Mahur Beste, İst. Dergâh, 1975; Aydaki Kadın, (ölümünden sonra bulundu ve tamamlandı; haz. G. Güven) İst. Adam, 1987. DENEME: Beş Şehir, Ank. Ziraat Bankası Mtb., 1946 (eleştirel basım İst. Yapı Kredi, 2000); Yaşadığım Gibi, İst. Türk Kültürü Ens., 1970 (eklerle yb İst. Dergâh, 1996). İNCELEME-ARAŞTIRMA: Tevfik Fikret; Hayatı, Şahsiyeti, Şiirleri, İst. Semih Lütfi, 1937; Namık Kemal Antolojisi, İst. Ahmet Halit, 1942; XIX. Asır Türk Edebiyatı Tarihi, (cilt II İst. 1949 (yeniden ele alınmış ve genişletilmiş 2. bas. İst IÜEF, 1956); “Yahya Kemal, İst. Yahya Kemali Sevenler Cemiyeti, 1962; Edebiyat Üzerine Makaleler, İst. MEB. 1969 (değişikliklerle yb İst. Dergâh, 1977). SENARYO: İki Ateş Arasında, (Sahnenin Dışındakiler romanının bizzat yazarı tarafından bir film senaryosu olarak hazırlanmış metni) İst. İyi Şeyler, 1998. MEKTUP: AhmeD Hamdi Tanpınar`ın Mektupları (haz. Z.KERMAN) Ank. Kültür Bakanlığı, 1974; Tanpınar`dan Hasan Ali Yücel`e Mektuplar, (haz. C. Y. Eronat) İst. Yapı Kredi, 1998. ÇEVİRİ: Alkestis (Euripides), Ank. Maarif Vekâleti, 1943; Yunan Heykeli (H. Lechat; Z. Müridoğlu ile), İst. Güzel Sanatlar Akademisi, 1945.